W bananie naturalny radioaktywny izotop potasu 40 rozpada się 14 razy na sekundę. Fizycy wprowadzili nawet pojęcie „równoważnika banana”, przyjmując owoce tej rośliny za standard radioaktywności.
Ale nie martwcie się: aby zachorować na chorobę popromienną, trzeba by zjeść ponad milion bananów na raz. Izotopy promieniotwórcze znajdują się we wszystkich produktach naturalnych, ale w tak małych ilościach, że nie szkodzą nam.
Fizycy używają „równoważnika bananów” do zilustrowania porównania dawek radioaktywnych (banany zawierają potas-40, izotop o długim okresie półtrwania).
Radioaktywność bananów mierzy się w mikrosiwertach. Dla banana ważącego 150 gramów sugeruje się wartość 0,1 mikrosiwerta.
Dawka promieniowania po zjedzeniu banana wynosi około 1% średniej dziennej dawki promieniowania, co stanowi 100 równoważnych dawek na banana.
Śmiertelna dawka promieniowania wynosi około 3,5 siwerta, czyli 35 milionów odpowiedników bananów.
Jedzenie banana nie zwiększa poziomu promieniowania w organizmie, ponieważ nadmiar potasu uzyskanego z banana powoduje usunięcie z organizmu równoważnej ilości izotopu w procesie metabolicznym. Oznacza to, że „promieniowanie bananowe” nie kumuluje się, ale jest uwalniane wraz z produktami przemiany materii.
W przeciwieństwie do ludzi wiele zwierząt widzi światło w zakresie UV. Ponieważ chlorofil rozkłada się tylko w dojrzałych bananach, zwierzęta widząc niebieską poświatę wiedzą, że banan jest dojrzały i gotowy do spożycia.
Co jest przydatne w bananach?
1. Witamina B6 czyli pirydoksyna jest ważna dla układu nerwowego, ponieważ bierze udział w syntezie neuroprzekaźników – serotoniny i dopaminy, niezbędnych dla dobrego nastroju. Dodatkowo witamina B6 zapobiega anemii, ponieważ bierze udział w syntezie hemoglobiny.
Przegląd 12 badań wykazał, że odpowiedni poziom witaminy B6 we krwi był powiązany z niższym ryzykiem raka jelita grubego. U osób z najwyższym poziomem witaminy B6 we krwi ryzyko zachorowania na ten typ nowotworu było o prawie 50% niższe.
Masz katar sienny i alergie? Nie jedz bananów i melonów
Jeden banan zawiera 18% dziennej dawki witaminy B6. To więcej niż w przypadku mandarynek (4%) i gruszek (1%).
2. Banany zawierają mangan, który pomaga wchłonąć wapń do tkanki kostnej. Ponadto mangan neutralizuje reaktywne formy tlenu, które biorą udział w uszkodzeniu komórek.
Jeden banan zawiera 13% dziennej dawki manganu. To więcej niż mandarynka i gruszka (po 2%).
Co jest nie tak z bananami?
Banany są bogate w kalorie – jeden średniej wielkości banan zawiera 105 kalorii.
Jak wybrać banany?
Nie kupuj bananów z szarawym odcieniem – oznacza to, że były przechowywane w lodówce.
Czarne plamy na bananie mogą być oznaką pleśni (Colletotrichum musae). Ta choroba bananów nazywa się antraknozą i pojawia się dopiero po zbiorach. Antraknoza sama w sobie jest chorobą bananów i atakuje tylko korę drzew, nie jest niebezpieczna dla ludzi. Wskazuje to na dojrzałość banana. Ale pleśń na bananach, którą widać gołym okiem, to inna sprawa. Takie owoce nie nadają się do spożycia.
Milena Wasilewa
