Sprawy społeczne
Wyższe świadczenia wypadkowe
Od 1 stycznia 2020 roku zmieni się wysokość świadczeń wypadkowych. Oprócz podwyższenia o 2,5% renty wypadkowej i renty rodzinnej, o 2,5% wzrosną także następujące świadczenia powypadkowe – odszkodowanie ryczałtowe, odszkodowanie za leczenie i odszkodowanie za koszty pogrzebu, które są ograniczone ustawowo maksymalnym limitem (tj. również wyceniane co roku).
Maksymalna wysokość jednorazowego odszkodowania dla męża lub żony w 2020 roku wyniesie 57 392,20 euro. Wzrośnie także maksymalna wysokość jednorazowego świadczenia na rzecz dzieci pozostających na utrzymaniu do 57 392,20 euro. Maksymalna wysokość rekompensaty kosztów związanych z leczeniem w 2020 roku wyniesie 28 696,40 euro. Maksymalne odszkodowanie za koszty pogrzebu w 2020 roku wyniesie 2870,40 euro. Zwiększona zostanie także maksymalna wysokość odszkodowania za wydatki związane z pogrzebem dla wszystkich osób fizycznych i dzieci pozostających na ich utrzymaniu do 2.870,40 euro.
Minimalne składki wzrosły o prawie 10 euro miesięcznie
Minimalne składki na ubezpieczenie społeczne dla około 140 000 osób prowadzących działalność na własny rachunek (SZČO) wzrosły od początku roku o 9,78 euro do 167,89 euro miesięcznie. Jeżeli osoba prowadząca działalność na własny rachunek do 8 stycznia tego roku opłaci minimalną składkę na ubezpieczenie w wysokości 158,11 euro za ostatni grudzień, to za okres od stycznia tego roku do najpóźniej 10 lutego zapłaci 167,89 euro. Podwyżka składek dotyczy jednak nie tylko tych SZČO, którzy płacą minimalne składki na ubezpieczenie społeczne, ale także tych, których miesięczna składka jest niższa niż 167,89 euro. Zatem jeśli osoba prowadząca działalność gospodarczą opłaca obecnie składki ZUS na przykład 165 euro miesięcznie, za okres od 1 stycznia br., będzie opłacać składki na ubezpieczenie według nowej minimalnej podstawy, w kwotę 167,89 euro. Wyższe minimalne składki na ubezpieczenie społeczne SZČO będzie opłacać po raz pierwszy za styczeń tego roku, nie później niż 10 lutego tego roku, a ostatecznie za grudzień tego roku nie później niż 8 stycznia następnego roku.
Od 1 stycznia br. wzrosła także maksymalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 6 678 euro do 7 091 euro. Od 1 stycznia 2017 r. maksymalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wynosi siedmiokrotność przeciętnego wynagrodzenia na Słowacji dwa lata temu, do końca 2016 r. była to pięciokrotność przeciętnego wynagrodzenia na Słowacji dwa lata temu. Najwyższe możliwe składki na ubezpieczenie społeczne na rzecz SZČO wzrosły z 2213,75 euro do 2350,66 euro miesięcznie za okres od 1 stycznia br.
Od początku tego roku wzrosły najniższe możliwe składki na ubezpieczenie społeczne na rzecz SZČO że według Urzędu Statystycznego Republiki Słowackiej przeciętne wynagrodzenie na Słowacji w 2018 r. wzrosło o 6,2% rok do roku, do 1013 euro. Minimalna podstawa wymiaru składek SZČO związana jest ze kształtowaniem się średnich zarobków brutto pracowników, dlatego też od początku stycznia br. została ona skorygowana w górę o 6,2%, do 506,50 euro.
(sita)
Macierzyństwo przekracza już 1500 euro
Od początku roku wzrosły maksymalne kwoty zasiłku chorobowego. Jeżeli w tym roku ubezpieczony stanie się czasowo niezdolny do pracy, maksymalna wysokość dziennego zasiłku chorobowego z tytułu niezdolności do pracy wynosi 36 634 euro. „Za 30-dniowy miesiąc Sociálna poisťovňa wypłaci ubezpieczonemu maksymalnie 1099,10 euro za zwolnienie lekarskie, a za 31-dniowy miesiąc będzie to 1135,70 euro” – poinformował rzecznik Sociálna poisťovna Peter Višváder. „ZUS będzie wypłacał maksymalnie 1498,70 euro miesięcznie za miesiąc 30-dniowy lub 1548,70 euro miesięcznie za miesiąc 31-dniowy” – powiedział. Maksymalny dzienny zasiłek pielęgnacyjny w tym roku wynosi 36 634 euro. ZUS wypłaci maksymalnie 366,40 euro za 10 dni. W tym roku ubezpieczony, którego wynagrodzenie brutto lub podstawa wymiaru za ostatni rok osiągnęła co najmniej 2026 euro miesięcznie.
(sita)
Zasiłek dla bezrobotnych: Od 1 lipca także w urzędach pracy
O świadczenie będzie można ubiegać się nie tylko w ZUS, ale także w urzędach pracy. Ubezpieczeni nie będą musieli jak dotychczas odwiedzać obu urzędów. Obecnie obywatel w pierwszej kolejności udaje się do właściwego urzędu pracy i tam rejestruje się w rejestrze osób ubiegających się o pracę, na co urząd wydaje potwierdzenie. Następnie udaje się do oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i tam składa wniosek o zasiłek dla bezrobotnych. Procedura ta będzie obowiązywać do 30 czerwca 2020 r.
Od 1 lipca ubezpieczeni będą mogli jednak ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych wraz z wnioskiem o wpis do rejestru osób ubiegających się o pracę do zatrudnienia bezpośrednio w urzędzie pracy. Urząd pracy przekaże wówczas dane zawarte we wniosku drogą elektroniczną do ZUS niezwłocznie po wpisaniu obywatela do rejestru kandydatów do pracy. Kontakt wnioskodawcy z ZUS nie będzie konieczny (z wyjątkiem sytuacji, gdy np. pracował on także za granicą lub przekazane dane okażą się niejednoznaczne).
Niektórzy byli górnicy również zostaną ubezpieczeni przez państwo
Od kwietnia 2020 r. urzędy pracy zaczną wypłacać świadczenie wyrównawcze górnikom, którzy zaprzestali pracy pod ziemią. Powodem tego kroku jest spowolnienie działalności wydobywczej. Od tego dnia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zostanie dodana nowa grupa ubezpieczonych państwowych, za których państwo będzie opłacać składki na ubezpieczenie emerytalne. Podstawa wymiaru będzie wynosić 50% ogólnej podstawy wymiaru sprzed dwóch lat, czyli będzie taka sama jak np. dla pobierających zasiłek opiekuńczy. W 2020 roku będzie to miesięczna kwota 506,50 euro. Okres pobierania zasiłku wyrównawczego jest wówczas wliczany do celów emerytalnych przez jego osobę pobierającą. Jednakże były górnik zostaje ubezpieczony przez państwo dopiero wtedy, gdy oprócz otrzymania świadczenia kompensacyjnego spełni także inne warunki, takie same jak dla pozostałych grup ubezpieczonych państwowych.
Więcej pieniędzy na opiekę społeczną
Budżet usług społecznych w tym roku przekroczy 156 mln euro, czyli o 9 mln euro więcej niż w 2019 r.
| Stopień zależności | Wysokość składki – forma pobytu (miesiąc/miejsce) | Wysokość składki – forma ambulatoryjna (miesiąc/miejsce) | |
|---|---|---|---|
| II. stopień | 104 euro | 70 euro | |
| III. stopień | 234 euro | 156 euro | |
| IV. stopień | 312 euro | 208 euro | |
| Stopień V | 442 euro | 295 euro | |
| VI. stopień | 546 euro | 364 euro | |
Pomoc osobom w potrzebie materialnej
Po raz pierwszy nowy mechanizm waloryzacyjny zostanie zastosowany do świadczeń i składek na pomoc potrzebującym. Zmiana przepisów polega na ustaleniu, że pomoc w potrzebie materialnej będzie corocznie waloryzowana w zależności od dostosowania wysokości minimum egzystencji.
Zmiany w zakresie rent inwalidzkich
Od 1 lipca 2020 r. skreślona zostaje możliwość obniżenia dodatku pieniężnego na opiekę nad dzieckiem o proporcjonalną część dzienną, w czasie którego przebywał pod opieką w zakładowym zakładzie opieki zdrowotnej przez okres dłuższy niż 30 dni.
- wyraźnie uwzględniono autyzm i zespół Aspergera wśród osób niepełnosprawnych w celu uzyskania pozwolenia na parkowanie.
- wysokość miesięcznego świadczenia pieniężnego na opiekę jest ujednolicona w przypadku opieki nad jedną osobą fizyczną ze znacznym stopniem niepełnosprawności niezależnie od tego, czy osoba fizyczna ze znacznym stopniem niepełnosprawności objęta jest ambulatoryjną formą pomocy społecznej.
Odszkodowania dla górników
Również od 1 kwietnia obowiązuje ustawa nr. 385/2019 Zb. w sprawie zasiłku odszkodowawczego dla górników. Celem ustawy jest złagodzenie skutków społecznych i zrekompensowanie utraty dochodów z działalności górników mających stałe miejsce pracy pod ziemią w głębokich kopalniach na terytorium Republiki Słowackiej, którzy stracą pracę w wyniku upadku górnictwa działalności, a także zapewnienie kosztów ubezpieczenia z tytułu opłacania obowiązkowych składek do oszczędności emerytalnych. Pracownikom, którzy zakończyli pracę w górnictwie w związku z realizacją programu redukcyjnego, przysługuje świadczenie wyrównawcze. Wysokość składki wyrównawczej i okres jej pobierania uzależniona będzie od stażu pracy. Przykładowo osobom, które przepracowały co najmniej trzy lata, przysługuje zasiłek wyrównawczy w wysokości 200 euro przez okres 12 miesięcy. Odbiorcy składki kompensacyjnej będą ubezpieczeni przez państwo, a państwo będzie opłacać za nich składki na ubezpieczenie emerytalne.
Członkowie rodziny mogą już pracować w małych firmach z jednym partnerem
W przypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, które posiadają co najwyżej jednego wspólnika, członkowie rodziny tego wspólnika mogą już od początku tego roku pracować bez zawartego stosunku pracy. Wynika to z nowelizacji ustawy o pracy nielegalnej, która weszła w życie 1 stycznia br. Działanie to może pozytywnie wpłynąć na około 161 000 istniejących firm jednoosobowych.
Poprawie uległa także sytuacja rodzin z dziećmi
Wyższy zasiłek rodzicielski
Zasiłek rodzicielski zostaje znacznie zwiększony do 370 euro dla rodziców, którzy otrzymali urlop macierzyński przed skorzystaniem z urlopu rodzicielskiego i do 270 euro dla rodziców, którzy nie mieli prawa do urlopu macierzyńskiego.
Dodatek na dziecko
Jest to świadczenie uzależnione od wysokości minimum egzystencji. Od 1 stycznia wysokość zasiłku na dziecko wzrosła z 24,34 euro do 24,95 euro, wysokość dodatku do zasiłku na dziecko wzrośnie o 0,29 euro do 11,70 euro, a wysokość i zasiłek dla rodziców studentów pierwszego roku wzrosną wzrost ze 100 euro do kwoty 102,5 euro. Oczekuje się, że podwyżka dotknie 650 509 beneficjentów i 1,09 mln dzieci otrzymujących zasiłek rodzinny. Dodatkiem do zasiłku powinno zostać objętych 2580 dzieci, a podwyższonym zasiłkiem na dziecko rozpoczynające pierwszą klasę szkoły podstawowej powinno zostać objętych około 59 300 dzieci. Łącznie na waloryzację tych świadczeń w przyszłym roku potrzeba będzie ze kasy państwa 364 993 euro.
Zmiany w płatnościach alimentów zastępczych
Niedopełnienie obowiązku alimentacyjnego będzie stanowić przestępstwo już po dwóch miesiącach. Po wydaniu decyzji o przyznaniu alimentów zastępczych właściwy urząd pracy złoży skargę karną w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa polegającego na zaniedbaniu obowiązku alimentacyjnego wobec rodzica, który nie wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego. Maksymalna wysokość alimentów zastępczych zostanie zwiększona do 355,05 euro. Maksymalna granica przeciętnego dochodu netto rodzica ubiegającego się o alimenty zastępcze zostanie przesunięta do 3,3-krotności minimum egzystencji, które wynosi np. 1010,33 euro miesięcznie dla rodzica z jednym dzieckiem. Jednocześnie odbiorca alimentów zastępczych zostaje zwolniony z obowiązku zwrotu wypłaconych alimentów zastępczych w przypadku odzyskania alimentów za pośrednictwem egzekutora = odzyskane środki zostaną wpłacone bezpośrednio do urzędu przez egzekutora.
Dodatek na przybory szkolne
Zwiększa się wkład państwa na zakup przyborów szkolnych dla uczniów szkół podstawowych (ZŠ) do 102,50 euro. Powodem jest podwyższenie kwot minimum egzystencji, które od początku lipca ubiegłego roku również wzrosły o 2,5%.
